Het is een vertrouwd gezicht op het plein voor de Sint-Laurenskerk: daar staat Rotterdams beroemdste burger op een sokkel, met een boek in zijn handen. Al 400 jaar, sinds 30 april 1622, staat Desiderius Erasmus in hartje Rotterdam. Het is daarmee het oudste vrijstaande standbeeld van Nederland. Het is ook nog eens het eerste standbeeld in Europa dat niet voor een koninklijke of militaire persoon is opgericht.
In 1618 kreeg de beroemde architect en beeldhouwer Hendrik de Keyser de opdracht om een beeld van Desiderius Erasmus te maken. De Keyser is onder andere bekend van het praalgraf van Willem van Oranje, het stadhuis van Delft en de Westertoren in Amsterdam. De opdrachtgever van het beeld is minstens zo beroemd: dit was Hugo de Groot. Hij was toen stadspensionaris van Rotterdam.
Het beeld werd in brons gegoten door Jan Cornelisz Ouderogge. Hij had zijn bronsgieterij aan de Hoogstraat. Daar goot hij niet alleen kanonnen voor de VOC, maar bijvoorbeeld ook de grote luidklok van de Sint-Laurenskerk. Op 30 april 1622 werd het beeld onthuld. Erasmus kwam te staan op de Grote Markt, ongeveer waar nu het grasveldje tussen de Markthal en Hoogstraat ligt. Hier bleef hij staan tot 1940.
De Grote Markt werd op 14 mei 1940 volledig verwoest door de Duitse bommen, maar het beeld van Erasmus bleef wonderwel overeind. Toen het puinruimen begon werd hij van zijn sokkel gehaald en begraven in de binnenplaats van Museum Boijmans van Beuningen. Hier bleef hij veilig liggen tot 1945. Na de bevrijding kreeg hij een plekje op de Coolsingel voor de Erasmusflat van Dudok - misschien beter bekend als 'het HBU-gebouw'. Toen de metro onder de Coolsingel werd aangelegd verhuisde hij weer naar Boijmans van Beuningen, maar deze keer niet onder de grond. Uiteindelijk werd er in 1963 een nieuwe, vaste plek voor Erasmus gevonden op het Grotekerkplein.
In 1996 kwam het beeld op een bijzondere manier in het nieuws. In de nacht van 21 op 22 november was het namelijk op miraculeuze wijze ten val gekomen. Verbaasde Rotterdammers vonden Erasmus ’s ochtends ondersteboven met zijn hoofd in de straatstenen geboord. Na een restauratie is het beeld hier weer teruggeplaatst. Inmiddels is het troosteloze pleintje veranderd in een gezellig stadspark. En Erasmus? Die kijkt richting de Hoogstraat. Daar waar ooit zijn geboortehuis stond.